Bu fikir de aklıma nereden geldi. Derslerimde öğrencilerime İngilizce öğretirken beden dilimi çok kullandığımı ve hatta kelimeleri söylerken elimle işaretler yaptığımı fark etmiştim. Bunun sebebinin ilk önce hiç Türkçe kullanmamaya çalıştığım için öğrencilerimin ben konuşurken gözlerime boş boş bakmasıydı. Herşeyin de resmini videosunu bulamıyor, çizemiyor ya da anlatamıyordum. Bazen de onlar beni anlıyor ama kendilerini ifade etmekte zorlanıyorlardı. Başlangıç noktam buydu. Bir diğer neden, öğrenme için mümkün olduğunca çok duyuyu harekete geçirmek gerektiğiydi. Görecekler, duyacaklar, dokunacaklar ve en önemlisi kendileri yapacaklar. Beden dilini çok kullanan biri olmam, yerimde duramamam ve öğrenmenin bilimsel sürecinin getirileri beni bu yöntemi kullanmaya itti.
Ben o zamanlar çocuk sahibi olmadığım için bebekler işin içinde yoktu. Ama bir gün kitapçıda gözüme Yasemin Yusufoff'un Bebek İşaret Dili kitabı gözüme ilişti. Kurcalamadan duramadım. Tabi ki de hemen aldım. Okuyunca oturdu taşlar... İşte taa o zaman karar verdim bir gün çocuğum olursa kesinlikle böyle yapacağım diye. Bu arada derslerde de ne kadar doğru davrandığımı bir kere daha anlamış oldum.
Ne gerek var?
Çok gerek var. Şu sözü duyarız "Ağzı var dili yok. El kadar bebe. Bir derdi var ama..." Konuşmaya başlayana kadar hatta kelimeleri düzgün telaffuz edene, derdini anlatmaya yetecek kadar cümle kurabilene kadar bebekleri anlamak çok zordur. Çoğu zaman ağlayarak anlatmaya çalışırlar ya da o minicik parmaklarıyla işaret etmeye çalışırlar biraz büyüdüklerinde. Emin olun, onlar için de dertlerini anlatmak çok zor. Biz de anlayamayınca... Düşünün bir kere: Yabancı bir ülkeye gittiğimizde dillerini bilmiyorsak beden dilini kullanarak, işaret ederek derdimizi anlatırız ya da turistlere ellerimizi gitmek işareti yapa yapa "go,go.." dememiz meşhurdur, değil mi? O zaman bebeklerimizle erken iletişim kurmayı denememizde ne sakınca var? Ki pek çok deneyen ve başaran varken...Sadece bebeklerle erken iletişim kurmak da değil getirisi. Bebeklerimiz kaslarını, psikomotor becerilerini kısacası bedenlerini daha etkin kullanmayı da öğreniyorlar ve kendilerini daha rahat ifade edebiliyorlar. Kendilerine güvenleri artıyor çünkü sizinle iletişim kuruyorlar. Öğrenirken pek çok duyuyu kullanmanın faydası gibi işaret dili de öğrenmeyi pekiştiriyor. Üstelik konuşma dilinin yanında hatta daha önce bir başka iletişim dili öğrenmiş oluyorlar.
Bu nedenlerle karar verdim anne olunca işaret dilini kullanmaya.
Peki ne zaman başlamalı?
Geçti zaman... Ben artık ikiz annesiydim... Aklıma geliverdi işaret dili! Hemen mi başlamalıydım acaba? Panik olmadan araştırdım hemencecik. Uzmanlara göre size bir şeyler anlatmaya çalıştıkları, bir şeylere işaret etmeye başladıkları zaman yani hemen hemen beşinci ve altıncı ay. Ben kendi tecrübeme göre bebeklerimin benimle göz teması kurduğu, beni ve çevreyi dikkatle izlemeye başladıkları ilk andan itibaren başlamaya karar verdim. O gözler dikkatliydi... Öğretmenlik deneyimlerimden biliyorum. Bir çocuk hazırsa sizi gözünü ayırmadan izler ya da izlemediği izlenimini verse bile ama kayıtta olabilir. O yüzden hiç bir şeyi boşa yapmazsınız aslında. Zamanla tecrübe sahibi oldukça bunu çok kolay ayırt edebiliyor, hissediyor insan. Ben de hemen hemen beş-altı aylıklardı karar verdiğimde, hazır olduklarını hissettiğimde. Siz de kendi bebeğinize ya da bebeklerinize göre hareket edin ama altıncı ayda başlama fikri aklınızın bir köşesinde bulunsun. Çünkü size tam tepkiler vermiyorken çok erken de başlamanın gereği yok. Ancak siz kendinizi biraz daha erken eğitmeye başlayın işaret dilini bilmiyorsanız. Öğrenmek gerek ki kullanalım bebelere ;)Prematüre ve özel ilgiye ihtiyaç duyan bebeklerin anne-babaları için hemen araya gireceğim izninizle. Bebeklerinizin nörolojik gelişim sürecini dikkate almalısınız. Bu konuda bebeğinizi izleyen bir nörolog mutlaka olacaktır. Ona danışabilirsiniz. O da olamadı benim gibi içgüdülerinize güvenin lütfen. Gözlerinizin içine bakıp size bir şeyler anlatmaya çalışıyor ama başarılı olamıyorsa ve bu yüzden ağlıyorsa hazır demektir. Bizimkiler doğduklarından altı ay sonra yani düzeltilmiş dört aylıkken başladık biz çünkü nörolojik olarak hazırlardı. Bir başka arkadaşım ise normal zamanda doğmuş bebeğine altıncı ayda başlamadı yani tam da başlanması gereken zamanda ;) Erken başlamanın zararı olmaz; geç kalmayalım yeter.
Ne var ki, Yasemin hanımın kitabı bana yeterli gelmedi. Çünkü ben sadece konuşurken değil, şarkı söylerken de ya da hayvanlar ilgi kartlarını çalıştırırken de işaret dili kullanıyordum. Bazı ihtiyaç duyduğum kelimeler kitapta yoktu "dönmek" gibi. Bu nedenle daha derin araştırmalara daldım her zamanki gibi. Neler çıktı karşıma neler... Bir kere bizde benim bildiğim sadece Yasemin hanım var bu işi tanıtan, anlatan, öğreten (umarım niceleri eklenir.) Güncel: Artık başkaları da var! Ama o da Amerikan İşaret Dili temelli ve internette sadece nasıl yapacağınızı anlatan videoları ve kitabını referans gösteren açıklamalar var. Bence daha fazla bilgi ve ayrıntıya ihtiyacımız var. Eğer yabancı diliniz varsa bebekler için size bir sürü kaynak var ama yoksa da üzülmeyin. İngilizce bilmiyorsanız bile yardımcı olacak pek çok internet sayfası ve videosu var. Sadece "Baby ASL" ya da "baby signing language" diye aratmanız yeterli ya da bu linke tıklayın https://www.youtube.com/results?search_query=baby+sign+language Bir göz atın derim. Bu aramaları facebook, instagram ve pinterest gibi sosyal sitelerde de yapabilirsiniz. Türkçe kaynaklar için de sadece "Türk İşaret Dili" olarak aratabilirsiniz işaretleri öğrenmek amacıyla. Bebekler için özel bir çalışma yok ama çok da gerekli mi şimdilik bilemiyorum. Ben en çok beğendiklerimi burada paylaşacağım. Dilerim bizde de artar bu alanda çalışmalar... Kim bilir belki ben el atarım eğer altından kalkabilirsem ;)
http://bebekuniversitesi.com.tr/index.php?lan=T Yasemin Yusufoff'un internet site adresini de ziyaret edebilirsiniz.
https://www.youtube.com/watch?v=IzEim3aW254 Bu videoyu izleyebilirsiniz fikir vermesi açısından...
http://www.babysignlanguage.com/ ise yine faydalı olduğunu düşündüğüm bir site. Her kelime için video ve flashcardlar hazırlamışlar.
Bir de araştırmalarım sırasında karşıma çıkan ve hayran olduğum biri olan Laura Berg'den bahsetmek istiyorum size. Bahsetmeden geçemeyeceğim çünkü. Hamile iken evde bebeğiyle boş durmak istemeyen ve işaret dilini kullanıp onunla erkenden iletişim kuran ve sonra bunu tüm annelere tavsiye edip ülkesi Kanada'da inanılmaz başarılara imza atan bir anne. Onu sitesinden ya da youtube kanalından takip edebilirsiniz. http://mysmarthands.com internet sayfası ama youtube'da "my smart hands" yazarsanız ya da buraya tıklarsanız https://www.youtube.com/results?search_query=my+smart+hands kendi çocuğu ile videoları var. Oldukça faydalı olacağını düşünüyorum. Hatta akıllı cep telefonları üzerinden uygulamaları bile var.
http://mysmarthands.com/baby-sign-language-apps/
İşi benim gibi ilerletmek istiyorsanız ya da ben Türkçesini kullanayım diyorsanız pek çok kaynağa ulaşabilirsiniz. Burada hemen belirtmek istiyorum ki gönlüm Türk İşaret Dili'ni kullanmaktan yana. Ama bebekler için kullanımda o kadar kısıtlı kaynak ve deneyim eksikliği ile karşı karşıya olduğumuz için ister istemez yurt dışı kaynaklara göz atmak durumunda kalıyoruz. Bir de bebekler için basit kolay yapılabilir işaretlere ihtiyacımız var.
Türk Dil Kurumunun Türk İşaret Dili sözlüğüne ya da akıllı telefon uygulamasına buradan ulaşabilirsiniz: http://tdk.gov.tr/images/A.pdf
https://play.google.com/store/apps/details?id=com.isaretdili.sozluk&hl=tr
http://commtechlab.msu.edu/sites/aslweb/browser.htm bu link ise Michigan Üniversitesi Amerikan İşaret Dili sözlüğüne gider...
Aile , günlük yaşam.. vb. pek çok kelimenin işaret dili ile anlatımını bulabilirsiniz bu videoda da https://www.youtube.com/watch?v=ianCxd71xIo
Biz ne yaptık? Başardık mı? Başımız göğe erdi mi? merak ediyorsanız
Ecem ile Kaan İşaret Dilini Öğreniyor.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder